Het Schrijflokaal

Vissen en China’s appels vormen een ‘entente cordiale’

Vila Viçosa is lang verbon­den geweest met het Portugese ko­ninghuis: de Bra­gança’s. De dynastie regeerde tot 1910 todat de laatste koning, D. Carlos, werd vermoord. Reeds in de 15e eeuw werd Vila Viçosa uit­verkoren tot de residentie van de Portugese konink­lijke familie. En die invloed is duidelijk merkbaar. Het stadje gros­siert in monumenten. Net buiten het stadje ligt een van de fraaiste huizen van de Alentejo die deelneemt aan het ‘turismo de habitaçao’. Casa de Peixinhos.

De sfeervolle salon.

De sfeervolle salon.

Casa de Peixinhos

“Wie zou over de goede smaak en het geluk beschikken om daar te wonen? Hoe schitterend moet het zijn om vanuit dat venster de zon tien onder te gaan? Wie zou dat vredige genoegen waarderen en al die gewenste zieleroerselen die het schijnt te omringen? Als het een man is, moet het een dichter zijn. Als het een vrouw is, moet ze verliefd zijn.”

Almeida Garrett (1799 – 1854).

casa4

Slaapkamer in chic lokale stijl.

Deze gevleugelde worden zijn afkomstig van een van Portugal’s bekendste schrijvers. Hoewel we nooit weten of hij Casa de Peixinhos in gedachten had, zou het beslist een huis uit deze categorie kunnen zijn. Casa de Peixinhos stamt uit het begin van de 17e eeuw. Op twee periodes na is het altijd in de familie Faro e Melo Passanha ge­weest. Dom José Dionísio Melo e Faro Passanha en zijn vrouw Dona Maria Lourdes besloten eind jaren tachtig deel te nemen aan het ‘turismo de habitaçao’. Het was een van de manieren om de hoge onderhoudskosten van het landgoed een tegenwicht te bieden. Deze vorm van toerisme staat vaak voor loge­ren bij veelal adellijke lieden thuis. Soms verblijft men in het hoofdgebouw, waar ook de familie een deel van zijn kwartier heeft, dan weer in de bijgebouwen. Telkens weer geheel afhankelijk van het landhuis, buitenplaats of hereboerderij. Kosten noch moeite werden gespaard bij de restauratie. Volgens sommige ‘insi­ders’ is ‘het huis met de visjes’ bijna te per­fect, te gelikt geres­taureerd. Maar als je de gelegenheid krijgt het met hulp van overheidsfondsen op te knappen, deels zelf uit Brussel vandaan. Waarom zou je het dan niet doen? En alles wat nieuw is, moet de tijd krijgen weer wat van dat doorleefde patine op te bouwen. Wat de insiders van toen zeiden, zal ruim vijftien later beslist in een ander daglicht gesteld kunnen worden.

“Volgens sommige ‘insi­ders’ is ‘het huis met de visjes’ bijna te per­fect, te gelikt geres­taureerd.”

Sinaasappelboomgaarden
En toegegeven, ik ken ook plekken waar nog veel meer antiek de vertrekken siert, en de geest van het verleden duidelijker rondwaart. Maar wie in de graanschuur van Portugal, dat de Alentejo heet, naar een elegante plek zoekt, vind in Casa de Peixinhos in ieder geval een adres dat van harte aan te bevelen is. De buitenplaats ligt op nauwelijks een halve kilometer buiten het dorp, omgeven door sinaasappelboomgaarden. Vanaf het torentje waar ook de familiekapel ligt, heb je uitzicht of de weidsheid van het Alentejaanse landschap. Met zijn kantelen en markante torentjes heeft het de allure van een Moors paleisje. De gevels zijn witgekalkt met gele banden aan de onderkant. Een regionaal gebruik dat terug gaat tot de tijd dat de Moren heer en mees­ter waren over het Ibe­risch schierei­land. Geel, maar ook het Alentejo-blauw, zijn de kleuren die de geesten afschrikken. En andere lezing ver­telt dat het ook insecten zoals muggen op veilige afstand houdt. Ook binnen domineren okertinten. Op de wanden prij­ken van kunstige, geschilderde muurlijsten. De kozijnen zijn steenrood, de bin­nenluiken don­ker­groen.

Traditie
Een kleine binnenplaats met een antieke tuinfiguur geeft toegang tot een overdekte entree en het woonhuis. Een van Lissa­bon’s toon­aangevende binnen­huis­architecten, Jorge Burnay, toverde de acht kamers om tot comfortabele slaap­kamers. Spreien en hout­werk in warme kleuren ­rood en blauw domineren. Sommi­ge bedden hebben een half balda­kijn, andere kope­ren hoofd- en voeten­einden, en weer anderen beschikken over houten hoofd­einden be­schilderd in de traditie van de Alentejo. De wanden en de vloeren in de badka­mers zijn bekleed met het beroemde marmer uit de streek. Het marmer wordt zelfs onbe­werkt uitge­voerd naar Carrara in Italië om er vervolgens eindpro­ducten van te maken. Peixinhos is een huis voor verfijnde gasten. De gangen geuren naar potpour­ri. In allerlei hoeken staat fami­liean­tiek.

“Met zijn kantelen en markante torentjes heeft het de allure van een Moors paleisje.”

Chesterfieldbanken
Als er gasten zijn, wordt de open haard in de salon opgestookt. Het is er genoe­glijk toeven. Of je er nu een boek leest, of nipt aan een ‘Adega Velha’ (een exquise Portugees vuurwatertje), of een mooie vintage port,  in een van de Ches­terfieldbanken. Hoogtepunt is een maaltijd bij kaarslicht als je aan de mahoniehouten tafel aangezeten bent, en dineert met oud tafelzilver en schitterend 19e eeuws Viuva Lamego aardewerk. Dan heb je het gevoel alsof je even met zevenmijls laarzen bent teruggaan en in een andere tijd verkeert waarin het feodalisme nog hoogtij vierde.

Casa de Peixinhos, P-7160-999 Vila Viçosa, T +351 268 980 472, F +351 268 881 348,
I www.casadospeixinhos.pa-net.pt

(7 juli 2007, door drs. Leslie Leijenhorst)