Kaapstad bruiste altijd al. Ook tijdens de Apartheidspolitiek. De universiteit van Kaapstad, gelegen op een hoogte, waar de beroemde hartchirurg Chris Barnard les gaf, had tijdens deze periode de bijnaam ‘Moskou op de heuvel’. Waar andere steden in de pas liepen met Pretoria, bleef Kaapstad zich zo lang mogelijk ‘dissident’ opstellen. In Kaapstad waaide een veel liberalere wind dan elders. Nu Mandela president is, lijkt ook het vernieuwingsproces hier sneller te verlopen dan in de van oorsprong Boerenrepublieken Transvaal en de Oranje Vrijstaat.

Tafelberg en Kaap de Goede Hoop.

Zakendoen in Kaapstad gaat er stukken ontspannener toe dan in het vanouds financiële hart van Zuid-Afrika: Johannesburg. Want in de ranglijsten van onveilige steden op deze aardbol blijft Jo’burg een plaats in de hoogste regionen bezetten. Dat geldt vooral voor ‘after hours’. In de ‘Mother City’, zoals Kaapstad zich profileert, daarentegen kan men ook na het vallen van de avond net zo rustig rondlopen als in  andere grote wereldsteden. De gemiddelde zakenreiziger zal zich per taxi verplaatsen, of gehaald en gebracht worden door zijn lokale zakenrelaties. Doch wie liever vrij man of vrouw is, regelt vervoer bij het BMW Pavilion (tel. 4197362), uniek in Zuid-Afrika. Europese topmerken en modellen zijn schaars in dit land. En dus prestigieus. Wie goede sier wil maken bij zijn relaties, hure zich bij voorkeur een BMW Cabrio. Er is ook BMW merchandise te koop voor wie ostentatief rammelen met zijn BMW-sleutelhanger al voldoende vindt. Het huist samen met de IMAX-bioscoop en de Bistro Pavilion, een drukke bistro in de stijl van Philippe Starck, in een gelikt ogend gebouw pand aan het Victoria & Alfred Waterfront. Voor wie 24 uur per dag bereikbaar wil zijn, en zijn GSM-tje hem hier in de steek laat, is Hirefone (tel. 233421) een handige dienstverlener.

Waterfront
Wat Darling Harbour voor Sydney, Harbour Development voor Baltimore en in mindere mate de Port Olimpic voor Barcelona is, is The Victoria and Alfred Waterfront voor Kaapstad. The Waterfront ligt rond de voormalige Victoria en Alfred bassins  van de Tafelhaven. De oorspronkelijke indeling met pieren en werven bleef behouden, de oude pakhuizen kregen nieuwe functies. Waar vroeger scheepvaartbedrijven waren gevestigd, is nu een multifunctioneel uitgaanscentrum: het nieuwe kloppend hart van Kaapstad. Er zijn markten, een bierbrouwerij, een wijn­centrum, elf bioscopen, een openlucht amfitheater, bars, coffeeshops en dansgelegenheden. Fast food cohabiteert hier vreedzaam samen met vijf­ster­ren gastronomie. Terwijl veel kleine bedrijfjes werkzaam in de artistieke en de marketingsector ‘aan’ The Waterfront hun state-of-the-art kantoortjes en studio’s hebben.

Sosaties

Twee ‘landmarks’ van Kaapstad. (Foto’s: eigen collectie)

Kaapstad stond in de dagen van de Hollanders en de Portugezen als de ‘taveerne van de zee’. Niet vreemd dus dat de keuken allerlei uitheemse invloeden vertoont. Vooral de Kaaps-Maleisische keuken is het proberen waard. In de wijk Gardens, een post-yuppiewijk met Victoriaanse huizen, net buiten het centrum, ligt Mama Africa, Long Street 178 (tel. 261017). Aan de 12 meter lange groene mamba-bar worden exotische cocktails geserveerd. Hier kun je typisch Afrikaanse gerechten als bobotie (kerrievleesschotel), sosaties (saté), waterblommetjie bredie, smoor (gerookte) snoek of biltong (gedroogd rundvlees in reepjes) verorberen. En als de kok(in) zin heeft, maakt ze misschien wel Kaapse wolken, een heerlijk nagerecht. Een andere bijzondere eetervaring is het Afrika Café, Lower Main Road 213 (in de bohémienwijk Observatory, tel. 479553), waar gerechten op de kaart staan uit ver­schil­lende Afrikaanse landen. Voor eetbelevenissen tussen  Kaapstad en Kairo. Het restaurant is rookvrij. In de bar kunnen verslaafden hun pafje doen. Bij Blues, The Promenade, Victoria Road (Camps Bay, tel. 4382040) kan men een blik op het bordje, met zowel voor het oog als tongstrelende gerechten, afwisselen met zicht op het palmomzoomde strand van Camps Bay. De keuken laat zich het best omschrijven als Californische café-stijl. Een ander lokaal in trek bij carrieremakers is het Floris Smithuijs, Church Street 55 (tel. 233414), in de stad. Een muur­schildering van Keith Haring (graffiti art) domineert het interieur met stoelen in vaal groen en lampen die lijken op struisvogeleieren. Opmerkelijke smaakmakers zijn Marokkaans lam gevuld met rozijnen en een terrine van drie verschillende groenten. Bij Rozenhof, Kloof Street 18  (tel. 241968), staan innovatieve continentale gerechten op de kaart die worden opgediend in de ambiance van een authentiek Kaaps-Georgian stadsvilla. In 50 Oranges, Orange Street 50 (tel. 236310), horen naast gerechten met sinaasappels, sappi­ge struisvogel­bief­stukken tot de favorieten van het menu. De uit het Belgische Gent afkomstige Etienne Bonthuys serveert in zijn Bonthuys, Castle Street 121 (tel. 262368), een 19e eeuws pakhuis, opmerkelijk voedsel. Hij tovert vreemde creaties uit ingrediënten die je niet bij elkaar zou denken zoals lamsvlees met likkebaardend lekkere verse krab. En dat valt zeer in de smaak bij de mode- en reclamewereld die het etablissement veelvuldig frequenteert.

Vergeet niet een high tea-bespreking te regelen, of te dineren bij Pinky Nelli zoals het koloniale Mount Nelson, Orange Street 76 (tel. 23100), bij intimi bekend staat. Er logeren, is alleen weggelegd als men over ruime hoeveelheden pecunia beschikt. Ook in de Bokaap, de voormalige Maleise wijk die steeds meer in zwang raakt, openen aan de lopende band ongedwongen eethuizen en restaurants hun deuren. Aan The Waterfront, de Kaapse Docklands, is eveneens een keur aan eetadressen te vinden. Arlindo’s, Victoria Wharf, Shop 155 (tel. 216888), is de specialist bij uitstek aan het ‘front’ voor zeevis, schaal- en schelpdieren. De stijl van Alan, Ferdi en Michelè valt eveneens in de smaak bij de gerenommeerde restaurantrecensenten Erica en John Platter. Híj schreef een handzaam gidsje over Zuidafrikaanse wijnen. Een ander populaire taveerne is Berti’s Big Easy at Bertie’s Landing, CT Docks (tel. 4192727) dat à la Fisherman’s Wharf in San Francisco zeeleeuwen voor de deur heeft liggen. Liever exotisch? Gaylord’s Indian Cuisine heeft tongstrelende gerechten uit de Noordindiaase keuken op het menu. Het huist in een rustieke cottage in het voorstadje Muizenberg dat de sfeer ademt van een pittoresk dorp. Hartje stad daarentegen zit Sukothai, Hof Street 16 (Gardens, tel. 234725), een adres voor authentieke Thai keuken. Gezien de populariteit is reserveren aanbevolen. Wie wat meer tijd heeft, moet beslist een keer buiten de stad eten; naar zo’n adres dat ligt langs de beroemde wijnroute. In Paarl zit Bosman’s Restaurant in het Grande Roche Hotel (Leading Hotels of South Africa en Relais & Châteaux), Plantasie Street (tel. 02211 – 632727). Een paar jaar geleden werd het uitgeroepen tot het beste restaurant van het land. Het staat nog altijd eenzaam aan de top.

Curio shops
Tot de beste winkelbuurten behoren het eerder genoemde Victoria & Alfred Waterfront. Een ander winkeldomein, met minder sfeer, is het Golden Acre Mall Shopping Centre in het hartje van de stad aan Adderley Street, Kaapstad’s centrale verkeersader. Handig voor wie weinig tijd heeft. Aardig in dit centrum zijn de overblijfselen van het oudste Hollandse bouwwerk in Zuid-Afrika. Wie in Zuid-Afrika komt en tijd heeft om te winkelen zal zijn belangstelling al snel laten uitgaan naar Afrikaanse volkskunst. Die is te vinden in de zogenoemde Curio shops. African Heritage, Victoria Wharf, Shop 102, verkoopt kostbare objecten uit het oude Afrika. Van dierehuiden tot vervaarlijk ogende maskers, van colliers tot textiel en (half-)edelstenen. Veel kooplieden stallen hun waar uit in een van de centrale straten in het centrum van de stad. Maar ook op de weg tussen Camps Bay en Hout Bay staan veel standjes. Sommigen komen zelfs met hun bestelbusje afgeladen met koopwaar vanuit Malawi naar dit zuidpuntje van het Afrikaanse continent. Die Kunskamer, Burg Street 14, verkoopt meer kunst. De eigenaar is een toonaangevende handelaar in bekende Zuidafrikaanse meesters als Gregoire Boonzaaijer, Anton van Wouw en Irma Stern. Meer iets voor als je in een verloren nog een galerie wilt bezoeken dan om er te kopen – want hoe stop je meubelen in je koffer – is het Innovation Design Museum, Loop Street 179 (bij Ricks Café). Dit toont namelijk een uitgebreide internationale collectie van moderne meubelklassiekers van vooraanstaande  ontwerpers uit de hele wereld. The Yellow Door, Hatfield Street 81, verkoopt allerlei ongebruikelijke en tegelijkertijd oogverblindende gebruiks- en kunstobjecten waaronder zeefdrukken in gelimiteerde editie en glas. Struinen op de Waterfront Art & Craft Market, V&A Waterfront, de grootste handnijverheidmarkt in de Westkaap (alleen in het weekend, op officiële feestdagen en in december) levert soms ook onverwachte vondsten op. En wie dan nog niets gevonden heeft, vindt wellicht een origineel kado bij de museumwinkel van het South African Museum, Queen Victoria Street 23. Nocturnal Affair, Gardens Shopping Centre, Mill Street verkoopt stijlvol bedlinnen, designers badhanddoeken en originele kinderlakensets. Als de dagelijkse reis naar dromenland dan niet soepel verloopt. Verder voert dit slaapemporium allerlei leuke bed- en badkameraccessoires. Camp en Climb, Pepper Street 6, is een goed gesorteerde winkel voor liefhebbers van het grote buitenleven: bergbeklimmers, trekkers, kampeerders. Handig als relaties u mee ‘in die veld’ willen nemen en u toch nieuwe wandelschoenen wilde kopen.

Hout Bay
Exclusive Books heeft verschillende vestigingen in de stad waaronder in de voormalige Victoria Wharf aan het V&A Waterfront. De winkels hebben veel boeken over algemene onderwerpen, literatuur en gastronomie, luxe fotoboeken en een uitgebreide keuze aan internationale tijdschriften. Ulrich Neumann, Burg Street 17, is eveneens een ruim gesorteerde boekhandel die ook veel Duitstalige literatuur en boeken over de uitbundige Kaapse flora en fauna verkoopt. Importers Tea and Coffee, SRG House, Mostert Street 1, is niet alleen een adres voor gourmet cakes en een coffeeshop voor lichte lunches. Zoals de naam verraadt, kun je er evenzeer terecht voor allerlei soorten koffie en thee. Neem een pakje rooibos (lokale thee met een friszurig aroma) mee voor thuis. Zuidafrikaanse wijn is bij ons inmiddels lang en breed verkijgbaar. Maar het kan geen kwaad twee of drie flessen topwijn vanuit Zuid-Afrika mee te nemen. Dat scheelt nog altijd fors in de prijs. Bij Antiek Burr & Muir, Church Street 82, verkopen Geoffrey Burr & Graham Muir schitterende objecten uit de Art Nouveau, Art Deco en naoorlogse periode. Church Street en omliggende straten zijn trouwens het domein van de galerieën, antiek- en kunsthandels. Liefhebbers van maritiem antiek kijken hun ogen uit bij Mariner’s Wharf, Hout Bay (25 kilometer van Kaapstad) waar maritieme memorabilia, nautisch antiek en relieken van scheepswrakken, oude menu’s van stoomboten, kompassen en zeevaartkostuums elkaar afwisselen. Hout Bay is bovendien een pleisterplaats bij uitstek om verse kreeft te eten. Pittoreske voorsteden als Claremont, Kenilworth en Wijnberg zijn ware eldorado’s voor antiekjagers. Er zijn speciale routes uitgezet. En voor wie meer tijd heeft, moet op jacht gaan bij de winkeltjes in de kolonistenstadjes langs de wijnroute zoals Franschhoek, Paarl en Stellenbosch. Kaapstad is nu niet direct de stad waarbij je aan mode denkt. Toch zijn er een aantal ontwerpers die gekke en opmerkelijke ideeën hebben. Zo doet de kleding van Juanita Pacheco, Victoria Wharf, Shop 202 niet onder voor toonaangevende, trendy ontwerpers in Europa.

Jazz
Kaapstad is de jazz-stad bij uitstek. Zowel in het stadscentrum als in de voorsteden zijn tal van lokalen en clubs. Captour (VVV Westkaap) geeft een Jazz Route Guide uit. Zo wordt live-muziek  aangeboden in Dizzy Jazz-café, The Drive 41, Camps Bay (een voorstad op 9 kilometer van het centrum), dat de sfeer ademt van een soort post-yuppieside. De club is eigendom van de Nederlandse familie Klein, die de Amsterdamse grachtengordel verliet voor het zonnige Kaap­stad. Op de kaart staan zowel Europese als Indonesische gerechten. Goede jazz-muziek valt ook te horen in Club Montreal, York Street, Sherwood Park in Manenberg (21 kilometer van Kaapstad), één van de beste funk en fusion etablissementen in de regio. In het weekend zijn er veel life-optredens. Purple Turtle, Green Market Square, is een mengeling van aller­lei uitgaansgelegenheden onder een dak: pub, restaurant, video-scherm, kunstgalerie, biljart, en muziekcafé (tech­no, rock, and house). Bij Rick’s Café, Loop Street 198, domineert filmkitsch het interieur. Twee jaar geleden was het een  absolute topper. Soms kon er niemand meer bij. Nu is er wat meer bewegingsruimte. Dus een aangename plek voor mensen die zo niet zo nodig met elke stroming hoeven mee te deinen. Het Dock Road Theatre, V&A Waterfront, is een soort eetcafé met verschillende entresols met live optredens van jazzbands, muzikale shows, en theatervoorstellingen dat onderdak vindt in het oude Electric Light & Power Station. Volgens sommigen is The Green Dolphin, Waterfront) de crème de la crème van de Cape-jazz. Elke dag van de week is er levende muziek te horen. De Gecko Lounge, hoek Waterkant Street en Loop Street, is een ontmoetingspunt voor rijke Capetonians. De eerste gasten komen tegen tienen, de laatsten gaan rond 4.00 uur weg. Vooral bij mooi weer is beachclub La Med, Clifton Beach Road (Clifton), de hot spot met uitzicht op zee. Wie liever in Cyberspace verkeert kan tot 2 uur ‘s nachts terecht in het iCafé, het Internetcafé, Loop Street 273. Voor een voorproefje ‘bezoeke’ hun home page op het World Wide Web: www.icafé.co.za of schrijf naar cor@icafé.co.za. Liefhebbers van klassieke muziek mogen het concert dat het Cape Town Symphony Orchestra, elke donderdagvond in het theaterseizoen, in de Grand Hall van het Stadhuis geeft, niet missen. Het aan de Kaapse Universiteit verbonden Baxter Theater, Main Road, Rondebosch (tel. 6857880) heeft drie zalen waaronder een voor experimentele dans en muziek. Dit theater is ook de standplaats van cabaretier Pieter Dirk Uys.

Indoor golf
Wie in Camps Bay of Seapoint logeert, heeft de brede  strandboulevards of het strand als aangenaam jogging parcours ter beschikking. Zwemmen kan volop, ook in de relatieve nabijheid van het zakencentrum en -hotels. Aan de Atlantische kust liggen onder meer de stranden van Clifton (Kaapstad’s Goudkust), Camps Bay en Llandudno. Verder zijn er zeewaterzwembaden in Sea Point en het verder zuidelijk gelegen Muizenberg. Wie in de Kaapse winter toch baantjes wil trekken, kan terecht in het Long Street Swimming Pool, Long Street, in het centrum. Dit heeft naast een binnenbad tevens een sauna en een Turks bad. Squashliefhebbers kunnen hun energie kwijt bij de Western Province Squash Racket Association, McKenzie Street 80. (tel. 212512). Voor golfliefhebbers ligt een bijzondere belevenis te wachten aan het V&A Waterfront: Action Golf, Port Road 1 (tel. 4196767). Dit herbergt Zuid-Afrika’s eerste indoor Golf Centre. Clubs zijn ter plekke te huur. Doch een ballletje onder Kaapse hemel slaan kan ook, zoals op Metropolitan Golf Course in Greenpoint.

Een bedje regelen
Door de politieke omwenteling in het land is de belangstelling zowel in toeristisch als zakelijk sterk toegenomen. Zuid-Afrika mag immers weer. Echter in een snelheid die het land niet altijd aan kan. Wie absoluut moet, en een beetje behoorlijk wil logeren, zal ruim van te voren moeten boeken. Want het lijkt altijd hoogseizoen. En het aantal tophotels staat op dit  moment absoluut niet in verhouding met de nog altijd aanzwellende stroom buitenlandse gasten. Het centrum telt momenteel slechts twee vijfsterren hotels. En dan zijn er nog twee schitterende hotels in de voorsteden. Het aantal viersterrenhotels is iets groter. Er wordt hard gewerkt aan nieuwe (luxe) accommodaties, maar die zijn nog niet klaar. Verhalen van zakenmensen die met moeite nog ergens een bedje konden regelen, zijn niet ongebruikelijk vandaag de dag. Om nog maar niet te spreken van een vlucht op hele korte termijn. Guesthouses kunnen soms een aardig alternatief zijn. Deze guesthouses zijn veelal gehuisvest in Victoriaanse of Kaaps-Hollandse stijl opgetrokken villa’s omgeven door tuinen vol vogelgekwetter. Twee aanraders zijn Carnaby Hotel in Three Anchor Bay (tel. 4397410) en Constantia Lodge in Constantia (tel. 7942410). Aan comfort doen ze vaak niet onder voor comfortabele hotels. Wie toch in een hotel wil verblijven, vindt naast de in de kaders genoemde hotels in het al eens in Blend gesignaleerde Mount Nelson (Business Class, nr. 3/1995), het ultieme hotel voor wie graag zwelgt in sfeer van het ‘lost British Empire’, en het slechts 110 kamers tellende The Peninsula in Seapoint – alle kamers met zeezicht – logeerplekken waar het aangenaam toeven is.

The Bay Hotel
De eigenaren reisden de hele wereld af. Vervolgens maakten ze een lijstje waaraan een perfect hotel moest voldoen. The Bay Hotel ligt aan Camps Bay op weg naar de beroemde kustweg – Chapman’s Drive – die naar Kaap de Goede Hoop leidt, het uiterste puntje van het wormvormige Peninsula. In dit hotel is aan elk detail is gedacht. De uiterst vriendelijke bediening zou je soms om de hals willen vliegen. Zo lief, aardig en voorkomend. Als je koffer na een paar dagen eindelijk weer terecht is, wordt belangstellend gevraagd dat je wel blij zult zijn. In Restaurant at the Bay is het temidden van een schitterende entourage met witte rieten stoelen, luxe tafellinnen en gedempt licht, eenvoudig weg te dromen bij de schitterende zonsondergangen waar de baai beroemd om is. De uit Groot-Brittanië afkomstige kok Graeme Cuthrell kookt hier nog altijd de sterren van de hemel. De 70 ruime kamers en suites stralen ingetogen elegantie uit. Housekeeping komt elke avond langs of je nog was hebt. En je schoenen staan de volgende ochtend gepoetst en wel aan de deur. Ook de kaart voor Roomservice ziet er stukken sprankelender uit dan die van een gemiddeld tophotel. Wat te denken van een zomersandwich met laagjes mozzarella, geroos­terde rode pepers, olijven en ham in een getoast pita-broodje of Maleisische curry met basmati rijst. The Bay Hotel behoort tot een kleine groep van horeca-etablisse­menten in de Westkaap die stuk voor stuk kunnen buigen over een uitstekende reputatie zoals Blues en Lanzarac Hotel.

The Bay Hotel, Victoria Road, Camps Bay, Kaapstad, tel.: 00 27(21)43­844­44, fax: 00 27(21)43­84455.
Victoria & Alfred Hotel
Sindsdat eind 1990 het 1904 North Quay pakhuis aan the Victoria and Alfred Waterfront zijn deuren opende aan de Kaapse variant van de San Francisco Fisher­man’s Wharf is er geen moment geweest dat het stil was in het hotel. De bezettingsgraad is extreem hoog; bijna altijd tussen 90% en 100%. De sfeer is die van een Victoriaans hotel met moderne snufjes. De 68 kamers, allen met kingsize bedden,  beschikken over schitterend uitzicht, oftewel op de indrukwekkende Tafelberg (met of zonder tafelkleedje=wolkendek), of op het bruisende ‘Docklands’ en de haven. Wie ‘s avonds nog uit wil hoeft, hoeft maar naar buiten lopne, en Kaapstad’s City Centre ligt – bij wijze van sprek- ook om hoek. Terwijl Sea Point, Kaapstad’s Atlantische speeltuin, de golfbaan, de gym en tenniscourts ook bijna op de drempel liggen. Alle belangrijke zaken waar de zakenman om verlegen zou kunnen zitten, kunnen eenvoudig  worden geregeld: fax, telex, chauffeurs. En wie liever zelf rijdt. Er is voldoende parkeergelegenheid in de omgeving van het hotel. Bovendien onderhoudt een shuttle de verbinding met het centrum van de stad.

Victoria & Alfred Hotel, On the Waterfront, Pierhead, Kaapstad, tel.: 00 27(21)4196677, fax: 00 27(21)4198955.
_{(Business Class 1996,door Leslie Leijenhorst)}