Het Schrijflokaal

Waar Umberto II van Italië de rest van zijn leven sleet

Soms vraag je je af waarom een bepaalde straat of laan naar iemand is vernoemd. In het Portugese Cascais liep ik over de Avenida Rei Umberto II, een schitterende avenue aan de Atlantische Oceean. Het blijkt de laatste Italiaanse koning te zijn die hier de rest van zijn leven sleet. Zijn villa, uitkijkend over het wijde water, maakt nu deel uit van een van de mooiste nieuwe hotels in dit elegante badplaatsje. Vorig voorjaar opende het haar deuren.

Zeezijde hotel bij zonsondergang

Zeezijde hotel bij zonsondergang

AANGENAAM LOGEREN: GRANDE HOTEL REAL VILLA ITáLIA, CASCAIS

Als de Portugese zakenman Fausto Figueiredo in 1935 een luxe resort in de vorm van het park en het casino in Estoril bouwt, is daarmee de basis voor de Portugese Rivièra gelegd. Samen met het naburige Cascais raakt het snel in trek bij de jet set en de Europese aristocratie. Vooral vanaf het moment dat de oorlogsdreiging in Europa toenam had Cascais in het bijzonder, aan zee en in een neutraal land, grote aantrekkingskracht onder tal van dolende zielen. Veel verbannen vorsten, diplomaten, journalisten, schrijvers, kunstenaars en bohémiens vestigen zich hier.

Alles glimt in de luxe lobby

Alles glimt in de luxe lobby

Mei-koning
Groothertogin Charlotte van Luxemburg, de aartshertogen van Austro-Hongarije, de Habsburgers, koning Karel I van Roemenië en Edward (voorheen Edward VIII) and Miss Wallis Simpson die zijn hart volgde en door met haar te trouwen, waardoor hij gedwongen werd de Britse troon op te geven, behoorden tot de veelvuldig gesignaleerde gasten. Sommigen beschouwden het pittoreske dorp als een aangename verbanningsoord waar veel gelijken logeerden. Anderen verbrachten er alleen hun vakanties door. Als de Italiaanse koning Umberto II, na in 1946 nauwelijks een maand aan de macht is geweest, zijn land moet verlaten, toog ook hij, gedesillusioneerd en berooid, naar Cascais. Aanvankelijk logeert de Mei-koning, vernoemt naar de maand waarin hij de meeste dagen heeft geregeerd, een aantal jaren in een landhuis in klein dorp in de heuvels in het vlakbij gelegen Colares. Enkele jaren later neemt hij intrek in de Villa d’Este aan de zeeboulevard in Cascais die later naar hem vernoemd zou owrden. Een groep trouwe monarchisten financieren voor hem de villa. Nu is het een van de twee villa’s waaruit het hotel voor een deel bestaat. Zijn vrouw en kinderen vertrekken al snel naar Zwitserland. Umberto blijft alleen met de secretaris van zijn zijn moeder achter. Aanvankelijk studerend en lezend, altijd verlangend naar Italië, later zich ontwikkelend tot een van de spillen van de sociale scene ter plekke.

“Een groep trouwe monarchisten financierden de villa voor hem.”

Villa Itália
In 1961 verhuist hij naar een nieuwe villa die op het twee hectare grote aangrenzende landgoed dat door rijke vrienden voor hem was gebouwd. De koning noemde het Villa Itália. Hij zou de rest van zijn leven slijten. Als hij in 1983 overlijdt, staan de villa’s lang leeg. Gelukkig kwam niemand op het idee ze af te breken. De oude villa’s werden grondig gerenoveerd. Een nieuwe vleugel werd tussen de villa’s geplaatst waarbij de eerste villa, Villa d’Este als vrijstaand pand gehandhaafd bleef. In de nieuwe vleugel werd een deel van de kamers en de publieke ruimtes ondergebracht waaronder ook een ondergrondse parkeergarage. Met valet parking uiteraard. De buren van het landgoed zijn veelal luxe villa’s en landhuizen, gelegen aan stille, boomrijke alleen omgeven door veel maritiem groen als parasoldennen, verscholen achter hoge muren en beveiligde entreepoorten. Hier, in het Bloemendaal van de Costa de Lisboa  is men op zijn privacy gesteld.

Sterren van de hemel komen uit de keuken

Sterren van de hemel komen uit de keuken

Viterbo
Hoewel de naam van het hotel de suggestie wekt dat je je zou wanen in de oude villa van de Italiaanse koning, moet die gedachte direct als een illusie worden afgedaan. Want van de sfeer van weleer is weinig tot niets meer over. Sommige salons en suites verwijzen louter door hun naamgeving nog naar de glorieuze historie zoals Maria José, de moeder van Umberto II, en Vittório Emmanuele, de laatste echte koning van Italië. Toen leden van menig Europees vorstenhuis er logeerden, hun jours hielden en uitbundige feestjes. De inrichting is klassiek en elegant. En op tal van plekken versterkt het schitterende antiek dat beeld. Antiek dat overigens zelden enige verbinding met de voormalige koninklijke bewoner van een van de twee oorspronkelijke  villa’s op het terrein heeft. Indrukwekkende wandtapijten, kostbare kabinetten en andere waardevolle stukken. De beroemde Portugese interieurarchitecte Graça Viterbo heeft zich samen met haar studio meer laten inspireren door de riante tuin en de nabijheid van de zee. Zo zijn op tal van plekken panoramische ramen en schuifpuien aangebracht om die aanwezigheid te versterken. Ook diverse publieke buitenruimten die grenzen aan de bebouwing vloeien als het ware over, door het gebruik van grote glaspartijen. De zee moet alom aanwezig en zichtbaar zijn.Stilste uithoeken
De ruime gastenkamers roepen door het kleurenpalet maritieme associaties op. Zo zijn die in het hoofdgebouw ingericht in diverse blauwe en grijze tinten; zoals die van de nuances van de zee en de luchten. De kamers in de Villa d’Este zijn wat zakelijker van stijl. Beige en zandtinten, houten vloeren en lichte wanden. Waarbij gezegd moet worden dat de kamers in het hoofdgebouw wat fluffier zijn ingericht dan die in de vrijstaande Villa d’Este. Tot de toplogeerplekken binnen het hotel horen drie sruime suites die in de stilste uithoeken liggen, alle vernoemd naar leden van het voormalige koningshuis. Sales manager Mariana Soares Franco: “We houden de suites graag exclusief. Ze worden niet veel verhuurd. De grootste is in traditioneel Portugese stijl ingericht. Oorspronkelijk was het bedoeld als een soort pied-à-terre voor de eigenaar van het hotel. ” Een appartement met niveauverschillen. De anderen zijn meer eigentijds ingericht met tegelijkertijd een knipoog naar Oosterse ingetogen esthetiek. Helaas heeft de hoteltycoon zijn droom nooit voltooid gezien, want hij stierf een aantal maanden voor de oplevering van het hotel dat na nog geen jaar na opening al wordt beschouwd als een van 35 meest luxe hotels ter wereld volgens Tripadvisor.com. Zijn weduwe komt er zelden.

“Veel klassiekers uit de Portugese keuken maar eigentijds klaargemaakt. Anders, verfrissend en bovenal lichtvoetiger. “

Grote servetten
Het genieten in het gourmet restaurant Belvédère begint al met dat grandioze, grote servet. Een absolute must. Zeventig bij zeventig schat ik zo in. Niet zo’n zielig vingerdoekje zoals je zo vaak krijgt. En dan hebben we de menukaart met de verrukkelijkste hapjes en gerechten nog niet eens gezien. Veel klassiekers uit de Portugese keuken maar eigentijds klaargemaakt. Anders, verfrissend en bovenal lichtvoetiger. Ook hier ‘bacalhau’ en ‘porco alentejano com ameijoas (varkensvlees met kokkels) en zoete kloosterheerlijkheden. Stuk voor stuk culinaire kunstwerkjes. En dan dat uitzicht, vooral als je op het terras zit. Op die oneindige Atlantische Oceaan met her en der een lantaarentje van een kwetsbaar vissersbootje bezig om de vangst van die nacht binnen te halen. Een oogst die de volgende ochtend op de markt in het centrum van Cascais te koop is. Een unieke plek met de verkoeling van de oceaanbries en zijn fascinerende zonsondergangen. Stilletjes starend naar de verte zoals de Portugese ontdekkingsreizigers dat in de vijftiende en zestiende eeuw deden. Zij niet wetend wat ze achter de einder zouden vinden, wij aangenaam wegdromend naar nergens.

Een comfortabele gastkamer met terras en zicht op de oceaan

Een comfortabele gastkamer met terras en zicht op de oceaan

Uitwaaien en bewegen
En na het eten is het tijd voor en goedenachtrustwandeling, want de plek is mieters. Pal aan de oceaan, aan de wandelpromenade Avenida Rei Umberto II en vlakbij de Boca do Inferno (de mond van de hel), in wezen een soort rotspartij met inhammen waar de branding stevig tegen aanklotst en het water soms in ondergrondse dieptes wegvloeit en weer terugkeert. Zo’n kleine ouderwetse toeristische attractie toen het pretpark een onbekend begrip was. Een restaurantje, wat winkeltjes en marktkraampjes completeren het beeld. En er zijn hier wandelroutes volop. Bijvoorbeeld de promenade westwaarts volgend voorbij de opspattende golven bij de mond van de hel en de zon in de oceaan zien zakken. Of een stevig wandelingetje oostwaarts naar het pittoreske centrum met zijn pleintjes en terrasjes. En u zult niet de enige zijn, want al vanaf het eerste moment op het balkon was het opgevallen. Het leek wel of de Portugese huisartsen massaal tegen hun patiënten hadden gezegd: “Wandelen, wandelen en nog eens wandelen.” Van de prille ochtend tot aan de late avond is het een va-et-vient van wandelaars, flaneerders en joggers op de Avenida Rei Umberto II.

Grande Hotel Real Villa Itália, Rua Frei Nicolau de Oliveira 100, P-2750-319 Cascais
T +351 210 966 000 F +351 210 966 001 I www.granderealvillaitaliahotelspa.com

Foto’s: Grande Hotel Real Villa Itália

(10 augustus 2008)

drs. Leslie Leijenhorst