Porto is de tweede stad van Portugal. Handelscentrum en havenstad. Historisch en modern. Het oude centrum kreeg een welverdiende plaats op de wereldmonumentenlijst van de UNESCO. En de regionale hoofdstad is natuurlijk niet in het minst bekend als hét centrum van de porthandel.
Boekwinkel Leao & Irmao (1), Museu Serrralves (2),
Hoewel Oporto beslist een bedrijvige stad is, oogt het niet als menig moderne Eurostad. Waar je ook door Europa reist, ook steden lijken steeds meer van hetzelfde. In bepaalde opzichten dan. Neem alleen de gemiddelde hoofdstraat van stad of dorp. Hoe anders hier. Een in Barcelona gevestigde schrijver omschreef de stad als ‘Heerlijk ouderwets’. Maar dan moet je weten dat Spanje en Portugal elkaar nooit zo hebben gemogen. Door de eeuwen heen zijn er veel vijandigheden geweest. En Spanje beschouwd zich hedendage als up-to-the-minute. Wat ook maar relatief is. Toch is Porto zakenstad nummer 1, het Rotterdam van Portugal. Er wordt hier vaak verzucht dat zij het geld verdienen dat in Lissabon wordt uitgegeven. En er zit absoluut wat in. Het genot van Porto ligt ‘m voor een deel ook wel in dat ouderwetse.
Tijdmachine
Strandrestaurant (3) en Straatbeeld (4).
Weinig Europese steden zijn zo weinig op de schop gegaan als Oporto. Zowel letterlijk als in overdrachtelijke zin. Wie door de oude buurten als Vitoria, Riberia en Miragaia slentert, beseft al snel dat hij in een soort tijdmachine terecht is gekomen. En komt op plekken waar de schoenmakers en tinslagers, meubelmakers, naaimachinereparateurs en andere traditionele ambachtslieden hun ambacht uitvoeren zoals dat soms al eeuwenlang bijna ongewijzigd gebeurt. De stad is ook niet als Lissabon of Evora, als Parijs of Toulouse; een stad met vele paleizen en andere indrukwekkende gebouwen. Tenzij je de barokke kerken met het blinkend goud meerekent. Alleen Palácio de Bolsa en de 13e eeuwse kathedraal, om niet het schitterende station Sao Bento met zijn fraaie tableaus van azulejo’s te vergeten, scoren in dat op zicht hoge ogen. Het is meer de mix van deze oude buurtjes, de nieuwe restaurants, hippe bars en lokale ontwerperwinkels, en de lokatie, zowel aan zee als aan de rivier de Douro, en dat vleugje ‘saudade’ dat Porto maakt tot zo’n stad met een eigen karakter. En ‘m tot een stad maakt waardoor hij niet is verworden tot een van de inmiddels vele gehomogeniseerde Euro-towns. En dan hebben we het nog niet eens over de port. Want wat zou Oporto zonder port zijn?
Gravure
(Foto’s: Museu Serralves en ICEP/Portugees Verkeersbureau)
Vanaf de zuidoever oogt Porto als een gravure uit een geschiedenisboek. De torens van de kathedraal steken sterk af tegen de grijze huizen met rode daken van het middeleeuwse stadshart op de steile heuvel. De Douro scheidt Porto van Vila Nova da Gaia, het eigenlijke centrum van de porthandel. De ‘gouden’ rivier is als een spiegel voor de beroemde ‘barcos rabelos’, de boten waarmee deze wijn vanuit het binnenland naar de kelders wordt gebracht. In Vila Nova da Gaia, aan de zuidoever, liggen alle belangrijke portkelders. Metershoge reclameborden op de kelders en in de heuvels markeren de aanwezigheid van porthuizen als Ferreira, Graham’s en Cockburn’s. In de kelders zijn interessante rondleidingen, vaak met proeverijen. Maar minstens zo leuk is natuurlijk zelf wat flessen voor thuis mee te nemen. Veerbootjes onderhouden de verbinding tussen beide oevers.
Historisch centrum
Het historische centrum is sindsdat de stad een aantal jaren geleden samen met Rotterdam culturele hoofdstad van Europa was, er alleen maar mooier op geworden. Een fikse opknapbeurt viel haar ten deel. Hoogtepunten zijn de middeleeuwse wijk met de Cais da Ribeira en zijn vele café’s, eethuisjes en restaurants, de Sé (kathedraal), het São Bento-station, het prachtige bisschoppelijk paleis en de Torre dos Clérigos, hét herkenningspunt van Porto.
“De ‘gouden’ rivier is als een spiegel voor de beroemde ‘barcos rabelos’, de boten waarmee deze wijn vanuit het binnenland naar de kelders wordt gebracht.”
Winkelen is een festijn. In de wijk Baixa zijn veel leerwinkels, juweliers en allerlei andere kleine ouderwetse winkeltjes. De elegante boetieks en luxe geschenkwinkels bevinden zich veelal langs de brede avenidas als de Avenida dos Aliados en da Boavista. Marktliefhebbers vinden hun domein in de overdekte Bolhão-markt en de straatmarkten achter de kathedraal. Zeker zo leuk is slenteren door de Cordoaria, een studentikoze wijk met steile straatjes en aardige winkeltjes.
Hedendaagse kunst
Niet alleen de handel floreert, ook het culturele leven vibreert volop. Er is een ruime keuze aan theaters en bioscopen, galeries en interessante kunstmusea. Absoluut hoogtepunt voor liefhebbers van hedendaagse beeldende kunst is het Museu Serralves dat tentoonstellingen over het hele scala aan kunstuitingen organiseert. Sinds een paar jaar vindt het museum onderdak in een schitterend eigentijds paviljoen van Alvaro Siza Vieira.
Strand
Wat Zandvoort voor de Amsterdammers is, is Matosinhos voor de inwoners van Porto: hun badplaats. Een heerlijk plek aan de soms onstuimige Atlanatische oceaan. Afhankelijk van het seizoen dé plek voor een heerlijke strandwandeling of ontspannen uurtjes zonnebaden. Het omliggende groene heuvelland biedt golfers op soms minder dan een uurtje rijden tal van sportieve uitdagingen.
Groene heuvelland
Net als in Lissabon openen ook in Porto steeds meer kleinere heritage hotels hun deuren in historische panden. Wie langer dan een paar dagen Porto ‘doet’, moet er beslist op uit. Het groene achterland kent namelijk veel ‘turismo de habitaçao’ accommodaties. Onderkomens waar je veela logeert bij een graaf of ander edel heerschap op een fraai buiten. En wat is er nu mooier dan een diner bij fëeriek kaarslicht samen met de landheer als afsluiting van een bezoek aan de granieten stad en haar fraaie omgeving.
Ook zin gekregen om zelf de portkelders te bezoeken of te logeren bij een edelman? Neem dan contact op met uw reisbureau voor een reisarrangement naar Porto.
Meer informatie: Portugees Verkeersbureau, Haagsche Bluf 63, 2511 CP Den Haag, T 0900 265 89 99, E info(at)visitportugal.com, I www.visitportugal.com
Met dank aan ICEP/Portugees Verkeersbureau, TAP/Air Portugal en VVV Oporto
(16 mei 2007, door drs. Leslie Leijenhorst)