De Omweg Waard: Quinta das Lagrimas, Coimbra (Portugal)

Logeren in het huis der tranen
Een lange smalle allee geeft toegang tot een eeuwenoud landgoed. Een groene oase op de zuidoever van de Mondego, de rivier die door een van de oudste universiteitssteden – Coimbra – doorkruist. Op een stevige wandeling van de benedenstad. Quinta das Lagrimas. (het landgoed der tranen). Een plek doordrenkt van een larmoyante geschiedenis.

Een statige entree geeft toegang tot het historische deel van het hotel. Foto” Quinta das Lagrimas.

Het historische toegangshek is zo smal dat een koets in de achttiende eeuw er makkelijk door kon, doch een modern busje duidelijk meer moeite heeft. Een oud familiewapen als bekroning herinnert aan een rijk verleden. Aan het einde van de oprijlaan ligt een bleek geel paleis met lichtgrijze granieten raam- en deurlijsten, zo karakteristiek voor Midden- en Noord-Portugal. Een imposante dubbele trap met gecanneleerde leuningen geeft het oude buiten nog meer allure.

Inêz de Castro

Niet iedereen zal direct boeken voor een ‘landgoed der tranen’. De bron der tranen is er nog altijd. En nog gruwelijker, de rode vlekken in de fontein, die het bloed van Inêz zouden zijn, eveneens. Enkele gotische bogen herinneren als stille getuigen aan een ver verleden. Verder is er weinig droefs aan deze quinta. De buitenplaats waar ooit het klooster Quinta da Lagrima lag, is elegant en stijlvol, comfortabel en bij tijd en wijle feestelijk. De naam van het hotel gaat terug tot de veertiende eeuw toen zich hier een van de meest dranatische liefdesverhalen uit

” ….een van de meest dranatische liefdesverhalen uit de wereldgeschiedenis afspeelde.”

de wereldgeschiedenis afspeelde. Kroonprins Pedro van Portugal was door zijn vader Alfonso IV rond 1340 uitgehuwelijkt aan Constance van Castilië, mede om de relatie met dit koninkrijk te verstevigen. Maar Pedro raakte al snel smoorverliefd op een ver nichtje in het gevolg van zijn nieuwe ega, Inêz de Castro, de dochter van een welgestelde en invloedrijke Edelman uit Galicië.

Reiger

Volgens de overlevering was Inêz een mooie vrouw. Ze was sierlijk, had een nek als een reiger, een blanke huid en heldere blauwe ogen. Door de oorlog in Castillië vluchten vele Spaanse edelen naar Portugal en wisten hun invloed aan het Portugese hof mede door Inez te vergroten. Pedro raakt bevriend met twee broers van Inêz, Pedro en Alvaro Pires, die streefden naar een hereniging van Portugal met het koninkrijk Castillië. Alfonso zag zijn troon in gevaar komen. Toen hij besefte dat zijn zoon Pedro zijn ‘liaison dangereuse’ niet wilde opgeven, besloot hij de Pedro’s minnares in 1355 in het klooster Quinta da Lagrima bij Coimbra te laten vermoorden.

Moord op Inêz de Castro door de Portugese schilder Columbano Bordalo Pinheiro (circa 1901-1904).

Pedro is woest en verbreekt de band met zijn vader. Er ontstaat een burgeroorlog. De moordenaars vluchten naar Castillië. Twee van de drie worden na de dood van Alfonso IV uitgeleverd aan Pedro. De derde weet naar Frankrijk te vluchten. Zijn wraak is zoet en wreed. Ook zij worden op hun beurt vermoord.

“Dus u moet niet gek opkijken als de gordijnen plotslaps op de wind lijken te dansen terwijl het bladstil is.”

De geest van Inêz schijnt er nog altijd te waren, volgens de overlevering. Dus u moet niet gek opkijken als de gordijnen plotslaps op de wind lijken te dansen terwijl het buiten bladstil is. En ook in andere zin beheerst de historische edelvrouwe dit ontspannen en stijlvolle logeerverblijf. In de nieuwe vleugel op weg naar de ontbijtzaal c.q. terras (bij mooi weer), met fraai uitzicht op het moderne deel van de tuin met rijke bloemborders hangen affiches van toneelstukken en verfilmingen van dit liefdesdrama uit alle hoeken van de wereld. En in vitrines liggen boeken in allerlei talen. Want dit aangrijpende en oer-romantische liefdesdrama inspireert vele regisseurs en cineasten overal op de wereld keer op keer weer.

Een van de vele salons om je even terug te trekken. Foto: Quinta das Lagrimas.

Arboretum

Ik zit in de tuinvleugel. Nadat ik eerst de originele donkere gelambrizeerde gangen doorwandel, passeer ik een patio in Japanse stijl. Nog een vleugel verder kom in de rustigste uithoek. De openslaande deuren van mijn Franse balkon brengen me via een trapje direct in de tuin. Ik kijk uit op de reconstructie van een middeleeuwse tuin. Carré’s omzoomd door buxushagen met beplanting die al in de middeleeuwen in klooster- en kasteeltuinen stonden, vaak met medicinale krachten. Elders zijn nieuwe uitbundige bloemenborders aangelegd, ‘a l’anglaise’. Maar vooral bijzonder van dit landgoed is de verzameling woudreuzen, een heus arboretum waardig. Alle bijzondere bomen zijn van een naambordje voorzien; in Latijn en Portugees.

Het meest historische deel van de tuin met de Fonte de Lagrimas (de bron der tranen). Foto: Quinta das Lagrimas.

Bibliotheek

We hebben het privilege in de bibliotheek te mogen eten. En dat is niet zonder reden. Het thema van onze reis is bibliotheken, literatuur en boeken in Midden-Portugal. Passende klassieke muziek klinkt uit de boxen, hoewel de techniek ons meer dan eens in de steek laat. Honderden meters boeken staan in lange rijen langs de vier wanden opgesteld. Ook op de hoger gelegen galerijen. Openslaande deuren geven via een trap toegang tot het deel met tal van bijzondere bomen. Oude encyclopedieen, tractaten, romans uit de wereldliteratuur en andere in leer gebonden folianten. Tegen het einde van het diner komt onze gastheer Filipe Silva met een raadsel. Hoe kom je eigenlijk op de galerijen? Terwijl ook anderen zich pijnigen over het enigma, speur ik de wanden af. Zo moeilijk moet het toch niet zijn, meen ik te weten. In elke hoek bevindt zich gebogen paneel, niet extreem hoog. Dat zijn de geheime deurtjes waarachter wenteltrapjes toegang tot de kostbaardere werken uit de boekenverzameling over wetenschap, literatuur en filosofie van voorbije eeuwen. We verliezen ons nog even in zware ingebonden jaargangen van Paris-Match uit de jaren zeventig. Tal van bekende gezichten voorbij. Juliette Greco, Brigitte Bardot, Alain Delon. Ter afsluiting een ‘bica’ en een glaasje lokaal vuurwater voor het slapen gaan. Een lange, warme dag staat ons te wachten.

Een intiem hoekje in de bibliotheek. Foto: Quinta das Lagrimas.

Hotel Quinta das Lagrimas, Rua António Augusto Gonçalves, P-3041-901 Coimbra (Portugal) T +351 239 802 380, E info@quintadaslagrimas.pt I www.quintadaslagrimas.pt

Tekst: Leslie Leijenhorst
Foto’s: Quinta das Lagrimas, Coimbra (Portugal)

3 maart 2016