R O Y A L P A R K S
Aanvankelijk werd Rosenborg aangelegd als zomerresidentie, maar Christiaan IV was zo in zijn sas met zijn nieuwe buiten, toen aan de rand van de stad, nu midden in het centrum, dat hij besloot er maar permanent te gaan wonen. En hij overleed er ook. Het is de oudste koninklijke tuin van Denemarken. Met de aanleg werd in 1606 begonnen, de renaissance tuin was in 1624 gereed. Alhoewel het landgoed aanvankelijk besloten was, gingen de poorten al in de achttiende eeuw voor het publiek open. En dat is sinds dien zo gebleven.
Langgerekt krokussenmozaïek. (Foto: Slots-og Ejendomsstyrelsen)
De bezoekers anno nu genieten er net zo veel als de koningen toen ze er nog woonden. De Kong’s Have (De tuin van de koning onder welke naam de tuin ook bekend is) is de meest geliefde groene ruimte van Kopenhagen. Het trekt meer dan 2,5 miljoen bezoekers per jaar. En toch heb je niet het gevoel dat de tuin wordt overlopen, behalve misschien wanneer er muzikale of andere activiteiten zijn. Doordat de tuin zo centraal ligt, wordt het zowel door bezoekers en Kopenhagers vaak gebruikt als ‘adempauze’, als groene long van de stad. Even kris-kras er door heen te slenteren, de geluiden van de vogels beluisteren, of op een bankje weg dromen. Iets wat ook tot mijn favoriete bezigheden behoort. Rosenborg is ook een populaire ontmoetingsplek waar mensen bij mooi weer gaan lunchen in een van de paviljoens.
Cottageachtige borders
Het park deed mee aan alle tuinmodes: renaissance, barok, romantiek. Toch ging niet alles elke keer op de schop. Telkens bleven stijlelementen uit eerdere periodes bewaard. De oorspronkelijke flaneerlanen, in strakke patronen aangelegd, bepalen nog immer sterk het beeld van de tuin. De kasteeltuin bestaat eigenlijk uit allerlei kleine tuinen. Elk met hun eigen sfeer. Parkdelen en boomgroepen, de renaissance rozentuin, waar vroeger de tuinkruiden en de groenten voor ‘s Konings keuken groeiden, en langs de muur met de Sølvgade, een langwerpige tuin met kleurrijke cottageachtige bloemenborders vol met vaste plantenklassiekers. Aantrekkelijk in elk jaargetijde. In 2001 ‘heropende’ koningin Margrethe tal van vernieuwde elementen: de gerestaureerde renaissance tuin met historische rozen, het zomerhuis en de ‘Krumspringet’, een eigentijdse pergola met historische uitstraling. Ook werd een bijzonder artistieke speeltuin aangelegd.
Renaissancemotieven
Alhoewel elk seizoen van dit stadspark zijn charme heeft, is voor mij het voorjaar toch wel een van de mooiste. Dan tonen namelijk honderdduizenden krokussen hun bonte pracht. Als vroege voorjaarsbodes. In de vorm van een geometrische bloemendeken van wit, lila en purper. Het ontwerp is geïnspireerd door renaissance-motieven, gemaakt in de late jaren zestig van de vorige eeuw door de Deense pendant van de beroemde Engelse tuinierster Gertrude Jekyll. In het komende najaar wordt het mozaïek nog langer zodat de bloemenlaan vanaf het kasteel helemaal tot aan de andere straat loopt. Zo ver het oog reikt met een prachtig zicht op de Grønnebro (de groene brug, de brug die van het kasteel naar de tuin leidt) en de koperen leeuwen van Christiaan IV. En met een beetje weer kun je dan al genieten van de prille zonnestralen op het terras van Traktørstede, het café-restaurant van het museum. Dat is Rosenborg op zijn Paasbest.
De tuinen van kasteel Rosenborg zijn via verschillende ingangen aan de vier omliggende straten – Gothersgade, Oster Voldgade, Sølvgade en Kronprinsessensgade – binnen te gaan.
(ook gepubliceerd in Nordic 1/2005, door Leslie Leijenhorst)