Het Schrijflokaal

Het bloemenuurwerk van een Zweedse botanicus (2)

Twaalf uur met bloemen de dag door

Hoe leg ik zelf een bloemenklok aan?

Behorend bij de bloemenklok van Linnaeus is ook het boekje uit de serie Thorbeckes Kleine Schätze Die Blumenuhr uitgegeven. Niet van onze staatsman Thorbecke, maar van de Duitse uitgever die ook de bloemenklok, een grote ronde luxe kartonnen cirkel met de twaalf uren van de dag dat het veelal licht is en een selectie planten die op dat uur opengaan, op de markt brengt. Dit boekje geeft een toelichting op de werking van het bloemenuurwerk. ‘s Ochtends om zevenen opent de goudsbloem haar bloesem om precies een uur in de middag weer te sluiten. En net als vele andere bloeiende planten hebben ook veel medicinale planten bepaalde tijden dat ze hun bloemen openen en sluiten. Wat ligt er dichterbij bij de mens als hij of zij de tijd met zijn eigen kennis weet te bepalen?978-3-7995-0281-8-2

Op de vijf minuten

De beroemde Zweedse natuurontdekker Linnaeus (Råshult, 1707 – Uppsala, 1778) wist tot op de vijf minuten de tijd van de dag te bepalen als hij in zijn huis in de oude universiteitsstad Uppsala, ten noorden van Stockholm, naar buiten keek. En op basis daarvan ontwikkelde hij ook een bloemenklok in de botanische tuin in deze stad.Linnaeus of, nadat hij in 1761 in de adelstand was verheven Carl von Linné is een van de bekendste plantkundige uit onze geschiedenis. Daarnaast was de Zweed arts, zoöloog en geoloog. Tot zijn invloedrijkste werken behoren zijn meesterwerk over het plantenrijk – Species plantarum – waarvan de eerste druk (1753) sinds 1905 geldt als beginpunt van de botanische nomenclatuur. Daarnaast geldt zijn Systema naturae (vanaf de tiende druk uit 1758) als het beginpunt van de zoölogische nomenclatuur.

“ ….. of ikzelf wist ik hoe ik een bloemenklok kon aanleggen.”

Gepassioneerde bloemenliefhebber

Welke planten openen en sluiten, hoe laat, hoe men ze herkent en waar men ze kan vinden, kunt u nazoeken in het fraai vormgegeven en rijk met tekeningen gellustreerde boekje – Die Blumenuhr – ook een leuk cadeautje voor een gepassioneerde bloemenliefhebber. En natuurlijk vindt u er ook het antwoord op de vraag die onze penningmeester Leontine Colon laatst aan mij stelde toen ik enthousiast over deze trofee (bij toeval ontdekt, hoewel ik diverse malen in de tuinen van Linnaeus was geweest in en om de universiteitsstad) of ikzelf wist ik hoe ik een bloemenklok kon aanleggen. En niet het boekje gestelde vraag overigens gesteld. Of we er zelf ook een hadden. Nou, je moet toch een beetje een cirkel kunnen maken in de tuin wil het wat voorstellen. En die ruimte is hoe groot de tuin er ook is niet.

Duitsland

Zowel de klok als het boekje zijn in Duitsland onder meer te bestellen bij thorbecke.de en manufactum.com. Het Duits moet geen bezwaar zijn, want niet ingewikkeld, de planten worden bovendien ook bij hun Latijnse naam voorgesteld. En de vele illustraties spreken voor zich.

Tekst: Leslie Leijenhorst

Die Blumenuhr
Jan Thorbecke Verlag
Gebonden met half linnen kaft, 64 blz.
rijk geillustreerd met kleurentekeningen
2014, 6e oplage
ISBN 978 3 7995 0281 8
Prijs € 8,90

22 oktober 2015